Verplaatsen, veranderen en verplanten

Een tuin om rustig in de schaduw van te genieten is het niet. Tineke Hoekstra en Henk de Jonge zijn altijd druk op hun erf. De moestuin verplaatsen, de formele tuin vervangen door een kruidentuin en vaste planten steeds een nieuwe plek geven. Alleen de hagen, schuren en fruitbomen hebben een vaste plek, de rest van tuin ‘De Straude’ mag steeds anders van het echtpaar.

De moestuin

“We hadden een moestuin aan de voorkant van de tuin. Die is eerst verhuisd naar de achterkant van het huis. De uitstraling is ook flink veranderd. Het was een decoratieve moestuin, op kleur ingedeeld en met veel bloemen. Nog steeds doe ik mijn best om de moestuin zo mooi mogelijk in te delen en er is nog steeds een flinke plek ingeruimd voor dahlia’s. Maar bij een decoratieve moestuin horen mijns inziens buxushaagjes en die staan er nog maar heel beperkt in. Net als veel tuiniers hebben we een schimmel in de hagen gehad en een paar weken later trok je de dode plukken buxus zo uit de grond. Er staat nog een fractie van wat we toen hadden. Zo lang het goed gaat met deze haagjes, genieten we ervan. Ik heb nu moestuinvakken gemaakt met opstaande stenen randen. Het voordeel daarvan is dat ik overal bij kan, zonder ooit op mijn gewassen te staan. Er zitten ook veel minder slakken in de tuin, want die overnachten graag in buxus. Bovendien scheelt het me een hoop snoeiwerk in een ongemakkelijke houding. Ik vind snoeien niet erg, maar bij buxus gaat je rug zo zeer doen. Met de vakken, een mooie indeling en decoratieve leipeer langs de paden vind ik het nog steeds een mooi stukje tuin.”

Vaste structuur

“We veranderen graag en veel. Op het moment dat er in een tuindeel onderhoud nodig is, pakken we het al snel wat groter aan. Is er niet een betere plek voor de moestuin? Zou een border in een andere kleur niet veel beter op deze plek passen? Er is niet veel heilig op dit erf. De formele tuin werd onlangs een kruidentuintje. Planten krijgen hier ook regelmatig een nieuwe plek. Ik vind het leuk om te scheuren en te delen en vaak is dat meteen een reden voor een verhuizing. We hebben veel vaste planten in de tuin en daarmee kun je prima verplaatsen. Met heesters zijn we voorzichtiger. Struiken doen het toch een jaar minder goed als je ze een nieuwe plek geeft. Natuurlijk heeft de tuin ook vaste elementen. Hagen, vijvers en schuren, daar blijven we vanaf. Die geven de tuin structuur. Maar binnen die structuur kunnen we met bijna alles schuiven.”

Rozen eruit

“In dit deel van de tuin stonden tot drie jaar geleden nog heel veel rozen. Tot de winter van 2012/2013. In die strenge winter zijn heel veel rozen kapotgevroren. We hadden ervoor kunnen kiezen om weer rozen terug te zetten, maar het leek ons een mooi moment om weer een frisse wind te laten waaien. Dus zijn alle rozen eruit gegaan. Sommige groeiden toch al tegen de haag aan en maakten me het snoeien daarmee bijna onmogelijk. Nu heb ik paden langs de hagen vrijgelaten. Waar een dubbele haag staat, is tussen de twee hagen ook ruimte om te lopen. De rozen zijn vervangen door heel veel bollen en veel eenjarigen. Die laatste kweek ik zelf. Op die manier is dit een heel dynamisch deel van de tuin geworden: ik kan ieder jaar voor andere soorten kiezen.”

Onveranderlijk fruit

“Met een boomgaard valt er weinig te veranderen. Fruitbomen die eenmaal gezet zijn, geef je niet zomaar een nieuw plekje. Als dat wel zou kunnen, dan gaf ik de bomen wat meer ruimte. Het is wel mooi, zo’n volle bongerd, maar we spuiten niet in ons fruit en in een biologische fruithof is veel ruimte en lucht erg belangrijk. Wat hier wel verandert zijn de extra klimplanten langs de stammen. De klimmers die het bij de pergola niet goed doen, gaan naar de fruitbomen. Vooral clematis doet het geweldig. In het voorjaar bloeit Clematis ‘Petit Faucon’. Hij wordt maar anderhalve meter hoog en geeft daarmee een waas van blauwe bloemen langs de stam, terwijl de boom prachtig wit bloeit. In de zomer lijkt het of sommige bomen opnieuw bloeien, met Clematis ‘Walenburg’, Clematis ‘Emilia Plater’ en clematis ‘Paul Farges’. Vooral die laatste twee zijn indrukwekkend: met een hoogte van bijna vijf meter nemen ze de boom over met prachtige witte en blauwe bloemen.”

Voorjaarsvariatie

“Ieder najaar gaan er flinke hoeveelheden voorjaarsbollen de grond in. Dat maakt het meteen makkelijk om te variëren: de selectie verandert jaarlijks automatisch. Tulpen verdwijnen redelijk snel en ook bij andere bollen is het afwachten wat meerdere jaren op rij bovenkomt. Dat dynamische maakt het voor mij juist interessant. Dit jaar heb ik gekozen voor een flinke selectie narcissen bij de vijver. Dat stuk tuin is goed te zien vanuit de woonkamer en in het nog koude voorjaar genieten we daar dus het meest van bollen. Op andere plekken zet ik steeds iets nieuws tussen de bestaande bollen. Ik verheug me al op de Alliums die ik dit najaar heb geplant.”

Pergola

“Om wat hoogte in de tuin te brengen, hebben we een paar jaar geleden deze pergola geplaatst. Inmiddels staat hij al zo lang dat het hout hier en daar wat onderhoud begint te vragen, maar de beplanting wordt wel regelmatig vernieuwd of verplaatst. Verschillende rozen, clematissen en druivensoorten maken hier hun opwachting. Hoewel de begroeiing steeds meer naar wens wordt, blijft er verbetering mogelijk. De kiwi bijvoorbeeld. Die wordt te groot en groeit veel te massief. Die zal ik dit jaar waarschijnlijk weghalen. Dat geeft ook weer een plekje voor iets nieuws en dat houdt het tuinieren leuk.”

Voorjaarsbeurt voor kleinfruit

Henk en Tineke hebben een deel van het erf gereserveerd als fruittuin. Naast een kleine bongerd staat er een mooie collectie kleinfruitstruiken. Het voorjaar is voor Tineke de tijd om extra aandacht aan haar bessenstruiken te besteden.

1-    “Zonder voeding groeit niets. Dat geldt zeker ook voor kleinfruit. In het voorjaar krijgen alle struiken daarom een flinke portie compost. Dat maken we zelf in vier jaar. Tussen de lagen gft- en tuinafval mengen we een flinke portie paardenmest. Dat levert prachtig losse, voedzame compost op, waar de struiken het prima op doen. De eerste jaren dat we hier tuinierden gaven we ook wel beendermeel en bloedmeel, maar daar groeiden de struiken eigenlijk te hard van. Wat extra gedroogde koeienkorrels kunnen de struiken nog wel krijgen.”

2-    “Een nadeel van kleinfruit is dat de struiken heel oppervlakkig wortelen. Daardoor kun je niet goed schoffelen rond de planten. Om onkruidgroei in te perken mulchen we flink in het voorjaar. Een laag van vijf centimeter mag er zeker gestrooid worden. Tot vorig jaar strooiden we houtsnippers, maar ik heb het idee dat de grond daar nu te zuur van wordt. Dit jaar zullen we dus waarschijnlijk mulchen met compost.”

3-    “Het snoeiwerk aan de rode, witte en kruisbessenstruiken wordt al in de winter gedaan. De gesteltakken zijn flink ingekort en de struik is mooi open gesnoeid. Bij de frambozen zijn de takken ingekort tot de bovenkant van ons aanbindrek. Een betonrek voldoet hier prima. De takken leiden we in het voorjaar langs dit rek.”

4-    “Kleinfruit bestaat voor het grootste deel uit water. Tijdens de groeiperiode is het daarom heel belangrijk dat ze niks tekortkomen. Regelmatig een plons water erbij en tijdens droogte extra opletten.”

Tuinbezoek

Tuin ‘De Straude’ is op afspraak te bezoeken.
Tineke Hoekstra en Henk de Jonge
Utterlagerweg 9
9541 EC Vlagtwedde
Tel. 0599 – 31 31 14