Lathyrus kweken
De lathyrus, ook wel pronk- of siererwt genoemd, varieert eindeloos in soorten en kleuren. En deze plant zaaien kan iedereen. Met je zelfgekweekte lathyrus heb je de hele zomer plezier van de zoete geur en de fragiele bloemen.
Stap 1: Zaden wekenÂ
De zaden van de lathyrus hebben een harde zaadhuid. Om het kiemen een handje te helpen, leg je een vel keukenpapier op een diep bord, dat je begiet met lauwwarm water. Leg de zaden daarin. Je bedekt het bord met een plastic zak voor een hoge luchtvochtigheid. Wacht tot de zaden (na ongeveer tien dagen) ontkiemen en zaai ze dan meteen (stap 2). Mocht je per ongeluk te diep te zaaien, dan is dat met gekiemde zaden een veel minder groot probleem dan bij niet gekiemde zaden.Â
Wanneer: begin februari.
Â
Stap 2: ZaaienÂ
Neem een kistje en zet dit vol met closetrolletjes. Door het gebruik van deze rolletjes hoef je niet te verspenen en beschadig je de wortels dus ook niet. Je vult de rolletjes voor tweederde met vochtige zaaigrond. Zaai twee gekiemde zaden per rolletje en dek ze af met een laagje grond, niet dikker dan het zaadje zelf. Besproei de grond met een broes of plantenspuit. Zet het kistje weg bij ongeveer 18 tot 20 graden. Een nadeel van zaaien in closetrolletjes is dat het karton veel vocht onttrekt aan de grond. Houd de grond dus goed nat!
Bekijk ook dit filmpje, waarin Landlevens Angela uitlegt hoe je lathyrus moet zaaien.
Wanneer: half februari.
Stap 3: AfhardenÂ
Als de zaailingen groter worden (10-15 centimeter), mogen ze buiten afharden. Steek een stevig stokje als steun in het rolletje en bind het naambordje met opschrift en het plantje daar voorzichtig aan vast. Zet de bak buiten. Lathyrus kan makkelijk 2 tot 3 graden vorst verdragen, maar liever niet meteen de eerste nacht dat ze buiten staan. Hetzelfde geldt voor de zon, die vooral begin april erg fel kan zijn.
Wanneer: vanaf half maart.
Stap 4: UitplantenÂ
Maak de closetrolletjes goed nat en plaats de plant met rolletje en al in de grond op een zonnige plaats tegen een steunpunt, zoals een hekwerk. Zijscheuten kun je met een touwtje naar het hekwerk leiden. Geef meteen na het uitplanten water. De closetrolletjes zullen vanzelf verteren. Geef de lathyrus elke derde watergift 1 gram voeding. Kunstmest met een NPK-verhouding van 20-20-20 is daar het meest geschikt voor, omdat dit direct oplost en meteen beschikbaar is voor de plant.
Wanneer: half april.
Stap 5: Bloemen plukkenÂ
Zodra de lathyrus bloeit, begin je met het oogsten van de bloemen. Dit om te voorkomen dat de plant peulen vormt en stopt met bloeien. Omdat de behaarde stelen licht en lucht nodig hebben, zet je de bloemen in een brandschone glazen vaas met een bodempje (3 centimeter) water en wat bloemenvoeding.
Wanneer: half juni.
Ziekten en plagen
- Fusarium: bodemschimmel. Binnen drie dagen is de lathyrus dood. Haal de plant nooit met een schop uit de grond om hem weg te gooien. Je loopt een groot risico dat je tijdens het vervoer van de plant andere delen van de tuin besmet. Knip de plant boven de grond af en gooi meteen in de container. Laat de grond met rust en zet er de eerste vier jaar geen lathyrus meer op.
- Meeldauw: vochtprobleem. Door grotere verschillen in dag- en nachttemperatuur (vanaf augustus) ontstaat condens en komt er een schimmel op het blad. Gemakkelijk op te lossen door te besproeien met de tuinslang terwijl je je duim op de straal houdt. De plant kan echt wel een stootje hebben en spoelt zo weer goed schoon.
- Luizen: kruipen vaak in de loop van augustus in de lathyrus vanwege de aantrekkelijke hoogte, kleur en geur. Luizen bestrijd je op dezelfde manier als meeldauw.
Tips
- Niet toppen! Je moet de lathyrus vooral niet toppen. Het kiemplantje zelf groeit nooit hoger dan 30 centimeter, maar gaat dan zelf nieuwe scheuten aanmaken vanaf het onderste (kale) stukje van de stengel. De kiemplant zelf bloeit dan niet, maar steekt alle energie in de zijscheuten, zodat je uiteindelijk een sterkere plant krijgt.
- Dieven of niet? Dieven hoeft alleen als je lange stelen en grote bloemen wilt. Als je niet dieft, krijg je kleinere, maar wel méér bloemen.
Angela schrijft de tuinverhalen voor Landleven. Daardoor komt ze in de mooiste landelijke tuinen van Nederland. Overal neemt Angela wel ideeën mee die ze in haar eigen tuin wil toepassen. Dat is nog wel een project in ontwikkeling: rond haar woonboerderij verschijnen nu de eerste borders en ze is dit jaar enthousiast begonnen met een moestuin. Wat Angela nog mist aan kennis compenseert ze ruim met enthousiasme voor alles wat groeit en bloeit. Haar vingers zijn nog niet groen, maar zien wel regelmatig zwart van tuinaarde.