Maak zelf een folietunnel

Een alternatief voor een kweekkas in de moestuin is de folietunnel. Doordat je de tunnel eenvoudig verlengt of inkort door meer of minder spanten op te bouwen, past deze tunnel zich aan ieders tuinwens aan. Bouwen is een leuke klus. Landleven-timmerman Nick van Zutphen laat je zien hoe je de folietunnel maakt.

Dit heb je nodig:

• 14 x paaltje 60 x 60 x 600 mm (hardhout)
• 13 x balk 38 x 89 x 4.200 mm (vuren)
• 2 x plank 16 x 145 x 4.600 mm (hardhout)
• 2 x lat 22 x 63 x 5.400 mm (vuren)
• 10 x panlat 25 x 42 x 5.400 mm (vuren)
• 30 schroeven 6 x 150 mm
• 48 schroeven 4 x 70 mm
• 60 schroeven 4 x 40 mm
• 12 schroeven 6 x 90 mm
• 32 schroeven 4 x 20 mm
• 4 x raamhoek 150 mm
• tunnelfolie EVA/AC 8 x 8 m
• 4 scharnieren
• 2 grendels
• 8 piketpaaltjes
• rolmaat 5 m
• metselkoord
• grondboor
• moker
• krachtige accuboormachine
• boortje 4 mm
• boortje 6 mm
• decoupeerzaag
• lijmklemmen (ca. 6)
• beitel
• potlood

Zo ga je te werk:

Bouwrijp maken
Elk bouwwerk start met een goede basis, zorg daarom dat de plek waar de kas komt te staan vlak is. Mochten er sterke wortelplanten groeien zoals paardenbloem, distel of zuring, dan kun je deze het beste nu uitgraven. Als de kas er eenmaal staat is dat lastig(er).

Bouwtekening 1 – klik om te vergroten

Constructie
Zaag een balk (38 x 89 millimeter) met een lengte van 4 meter (A); dit wordt de nok van de kas. Zaag nu 10 x een balk met een lengte van 80 centimeter (B) en zaag aan beide uiteinden een schuine zijde van 22,5 graden. Plaats er aan beide zijden van (A) één, en vlak af met de kopse kant. Schroef ze vast zoals aangegeven op onderstaande foto met elk een schroef van 6 x 150 millimeter. Zorg ervoor dat de schroef ongeveer 20 millimeter in de tegenoverstaande balk B steekt, zodat het een stevig geheel wordt. Herhaal dit voor de andere kant van A. Verbind ze aan beide kanten met een balk van 4 meter lang (C) met een schroef van 6 x 150 millimeter. Draai deze er zover in dat hij met een klein puntje uit C steekt. Plaats nu aan beide zijden nog driemaal een balk B met een tussenruimte van 95,2 centimeter.
Zaag nu 10 x een balk van 200 centimeter (E) en zaag aan één uiteinde een schuine zijde onder een hoek van 22,5 graden. Schroef deze met één lange schroef 6 x 150 millimeter met de schuine zijde aan C, als een verlengde van B, net zoals bij de nok. Draai de schroef die in B zit nu helemaal aan. Herhaal dit voor de overige stukken E.

Zo plaats je de schroeven in A en B

Bouwtekening 2 – Uitzetten – Klik om te vergroten

Uitzetten
Plaats twee piketpaaltjes (W1, W2) met een tussenruimte van 3,20 meter en span hier het metselkoord tussen (W); deze markeert de voorzijde van de kas. Plaats nu nog twee piketpaaltjes (X1, X2) met een tussenruimte van 4,20 meter en span ook hier metselkoord tussen (X). Zorg dat deze lijn haaks op W staat en deze kruist op ongeveer 10 centimeter van het rechter piketpaaltje (W2). Op 3,93 meter vanaf W – dit is ongeveer 10 centimeter van X2 – plaats je weer een lijn van 3,20 meter lang (Y); zet deze haaks op X. Plaats vervolgens nog één lijn van 4,20 meter lang (Z) haaks op Y en met 2,93 meter tussenruimte, en verbind daarmee de twee uiteinden van Y en W. Je kunt controleren of alle hoeken haaks zijn door de afstand tussen de kruising van W en X en de kruising van Y en Z te meten; deze zou 4,90 meter moeten zijn. Zorg dat alle lijnen waterpas lopen en 20 centimeter vanaf de grond zitten.
 
Vanaf de binnenzijde plaats je in elke hoek een hardhouten paaltje. Boor met een grondboor een gat van 20 centimeter, sla het paaltje er met een moker in en stamp de grond eromheen goed aan. Zorg dat de bovenkant van het paaltje gelijk is aan de lijn. Langs Z plaats je, gezien van W richting Y, drie hardhouten paaltjes met een tussenruimte van 94 centimeter. De afstand tussen de laatste twee zou dan 80,5 centimeter moeten zijn. Herhaal dit voor de zijde langs X.
Plaats nu langs W twee paaltjes met – vanaf de hoekpaaltjes gerekend – 95,4 centimeter tussenruimte. De afstand tussen de twee middelste paaltjes zou nu 82 centimeter moeten zijn.

Om de lange schroeven erin te draaien, gebruik je een scherp bitje en een krachtige accuboor.

Plaatsen
Het is tijd om de constructie te gaan verankeren aan de hardhouten paaltjes. Positioneer de constructie zo dat alle balkjes E tegen een paaltje aan komen en dat de voorste en achterste paaltjes aan de binnenkant van de kas vallen. Klem de 4 hoeken en de middelste balkjes E met lijmklemmen vast aan de paaltjes en zorg dat de constructie waterpas komt te staan. Schroef E met 2 schroeven van 4 x 70 millimeter vast aan het paaltje. Boor deze voor met een 4 millimeter boor. Herhaal dit voor de overige balkjes E.
Zaag de uitstekende delen van E verticaal gelijk af met de paaltjes. Zaag 2 hardhouten planken van 16 x 145 millimeter (D) met een lengte van 4 meter. Bevestig deze langs de zijkant aan de hardhouten paaltjes met schroeven van 4 x 40 millimeter, boor ze voor met een 4 millimeter  boor (zie foto rechts).
 

Door slim gebruik te maken van een ladder kun je de overstaande stukken (E) monteren.

Zaag E verticaal af langs de paaltjes

De hardhouten plank vormt een rechte lijn met E, zodat de folie er mooi overheen te spannen is. Verwijder met een beitel de scherpe hoeken die de folie kunnen beschadigen.

Bouwtekening 3 – Bovenligger – Klik om te vergroten

Bovenligger
Aan de voor- en achterzijde komt een deur en we beginnen met de bovenligger van het kozijn. Neem een balk met een lengte van minimaal 150 centimeter (F) en klem deze van buitenaf vast aan de voorzijde, ter hoogte van C en 180 centimeter vanaf de grond. Zorg dat F waterpas ligt en teken vanaf de binnenkant aan beide uiteinden een lijn langs B, maak F los en zaag hem op maat.
Maak nu met de decoupeerzaag twee inkepingen in F, hier vallen de deurstijlen in. Meet vanuit het midden van F 41 centimeter naar rechts en links, zet hier een lijn. Maak aan beide kanten een inkeping van 8,9 centimeter breed en 3,7 centimeter diep, zodat er een tussenruimte ontstaat van 82 centimeter, de breedte van de deuropening. Boor in beide inkepingen twee gaten van 6 millimeter, van boven naar beneden. Maak nu de deurstijlen.

Deurstijlen
Zaag tweemaal een balk met een lengte van 183,5 centimeter (G), plaats deze in de inkepingen van F en schroef beide vast met 2 schroeven van 6 x 90 millimeter.
Plaats F, boor aan beide zijden 2 gaten van 6 millimeter en schroef hem van onderen vast aan B met schroeven van 6 x 90 millimeter. Schroef F vast aan de hardhouten paaltjes zoals je eerder bij E deed. Herhaal dit voor de andere kant van de kas.

Voorboren en vastzetten van F aan B

Deuren
Zaag tweemaal een lat 22 x 63 millimeter met een lengte van 178 centimeter (H) en tweemaal een zelfde lat met een lengte van 67,4 centimeter (I). Leg deze op een vlakke ondergrond in een rechthoek die een buitenmaat heeft van 80 x 178 centimeter. Plaats op elke hoek een raamhoek en schroef deze vast met schroeven van 4 x 20 millimeter. Zaag nog een lat van 67,4 centimeter (J). Plaats deze als versteviging op 67,4 centimeter vanaf de bovenkant en schroef hem door H van beide kanten vast met één schroef van 6 x 90 millimeter; boor deze voor met een 6 millimeter boor.
 
Zaag twee latten van 22 x 63 millimeter van 80 centimeter (K); boor om de 10 centimeter een gat van 4 millimeter. Snijd een stuk van 1,20 x 8 meter van de tunnelfolie en snijd hier een stuk van 1,20 x 2 meter uit. Draai de deur om, leg het stuk folie erover en zet het aan de bovenkant vast met K. Draai de eerste schroef vast, leg de folie strak en draai dan de volgende schroef erin. Let erop dat je de folie niet té strak zet, dan komen er rimpels in en kan ze gaan scheuren. Te losse folie gaat klapperen en zal eerder kapot waaien. Herhaal dit voor de onderzijde. Zaag nog een lat van 80 centimeter (L), boor ook hier gaten in en plaats deze over J; klem hiermee de folie vast. Zaag twee latten van 67,4 centimeter (M) en twee latten van 91,7 centimeter (N) en gebruik deze om de tussenliggende stukken folie mee vast te klemmen. Gebruik twee scharnieren om de deur op te hangen aan G en een grendel om de deur af te sluiten. Herhaal dit voor de andere deur.
 

Graaf een geul voor het vastzetten van de folie

Nicks tips

Klemlatten
Deze werken het best als je de schroefgaten in de klemlat voorboort met dezelfde diameter als de kern van de schroef die je erin wilt draaien. Een 4 x 60 millimeter schroef boor je voor met een boor met doorsnede 4 millimeter. Dit zorgt ervoor dat de schroef gemakkelijk door de klemlat heengaat en dat de schroefkop de lat vasttrekt, zodat de folie er stevig tussen klemt.
 
Folie
Gebruik hiervoor tunnelfolie van het type EVA/AC; deze is UV-bestendig en heeft aan de binnenzijde een coating die ervoor zorgt dat vochtdruppels langs de folie naar beneden glijden, in plaats van dat ze op je planten vallen. Vochtige planten zijn vatbaarder voor schimmels.
 
Verwijder alle scherpe hoekjes van het hout voordat je de folie over de constructie trekt, anders kunnen deze de folie beschadigen.
 
Vele handen maken licht werk
Het is praktischer deze kas met z’n tweeën te bouwen, maar het kan ook alleen, door slim gebruik te maken van bijvoorbeeld een ladder,
 
Schroeven in hardhout
Dit kan erg zwaar gaan, je hebt hier een krachtige accuboor voor nodig. Het kan helpen om de schroeven in te spuiten met WD40, dan gaat het gemakkelijker. Let erop dat je ze niet te vast draait, want een schroef kan dan breken.