Bloemzaad oogsten

Bloemzaad oogsten

Wanneer de tuin volop in bloei staat is hij een schatkist vol zaden voor het volgende jaar. Het enige dat je hoeft te doen is de zaden oogsten en bewaren. Zo doe je dat.

Stap 1: Voorbereiding 
Niet alle bloemen wegknippen. Kies een gezonde, niet door ziektes of schimmels aangetaste plant. Markeer de gewenste plant en laat de bloemen hiervan zitten, ook als ze verdorren.

Stap 2: Zaad herkennen
Sommige zaden zijn amper groter dan een zandkorrel, andere, zoals bonen, zijn vele malen groter. Voor allemaal geldt dat ze op de plek komen van de bloem, of net eronder.

Stap 3: Oogsten
Voor vrijwel alle zaden geldt dat ze helemaal rijp en droog geoogst moeten worden. Omdat planten op verschillende manieren zaad maken, oogst je op de manier die bij de plant past.

  • Bij bijvoorbeeld lupine en stokrozen haal je de rijpe zaaddozen van onder aan de stengel eerst van de plant en laat je de hogere, niet rijpe zaaddozen zitten.
  • Bij veel andere soorten, als leeuwenbekje, Cosmos, korenbloem, klaproos en goudsbloem, kun je de hele bloemstengel afknippen. Doe ze in een ruime emmer of pot en de zaadjes die afvallen komen onderin de pot terecht. Je kunt ook een papieren zak om de zaaddozen binden en de plant op de kop verder te drogen hangen.
  • Er zijn soorten die hun zaad zo makkelijk loslaten, dat jehet beste in de tuin kunt oogsten. Houd een paraplu op de kop onder de plant en tik zachtjes tegen de stengels. Het zaad komt in de paraplu terecht.

Stap 4: Drogen 
Om zaad te kunnen bewaren tot je het volgend jaar gaat gebruiken, is nadrogen heel belangrijk. Spreid de zaden uit op een krant en leg ze in een open bakje of op een dienblad. Merk de zaden direct met een label met de plantennaam. Leg dit op een droge, niet te warme plek uit de zon in huis. Droog liever te lang dan te kort.

Stap 5: Schonen
Het gedroogde zaad maak je eerst zo goed mogelijk schoon. Schoon zaad is makkelijker te herkennen en beter precies te zaaien, en neemt minder ruimte in. Zeef het zaad (bijvoorbeeld door een theezeefje) om de zaadhulzen en kleine plantenresten kwijt te raken. Bij heel fijn zaad kun je blazen. Leg het zaad op je hand en blaas er zachtjes overheen. Omdat het zaad zwaarder is dan het kaf, blaas je het weg en blijven de zaden over.

Stap 6: Bewaren
Als het zaad schoon is, verpak je het in een zakje waar je duidelijk de naam van de plant op vermeldt. Bewaar de volle zaadzakjes vervolgens droog, donker en koel. De allerbeste plek voor zaad is een Tupperware bak in de groentelade van de koelkast. Hierin kan zaad jarenlang kiemkrachtig blijven.

Hier lees je hoe  je je eigen zaadzakjes maakt. 

Maak je eigen zaadzakjes

Van mooie papiertjes maak je in een handomdraai zelf mooie zaadzakjes. De werkbeschrijving staat op Landleven.nl

naar het artikel

Handige websites

  • Op www.theseedsite.co.uk vind je plaatjes van alle mogelijke soorten zaad. Vergelijk het zaad met de mogelijke moederplanten uit je tuin en je hebt zo gevonden van welke plant het kwam.
  • Op www.denationaleproeftuin.nl kan je je eigen zaden aanbieden en zaad vinden van andere tuiniers.
  • www.zaaisite.nl en www.mooiemoestuin.nl bieden zaden tegen een kleine vergoeding.
  • Als je via Google afbeeldingen zoekt op ‘seed packets printable’ vind je veel ontwerpen voor mooie zaadzakjes, waarvan je er een aantal gratis kunt printen.

Angela Groenbos
Door
Angela Groenbos

Angela schrijft de tuinverhalen voor Landleven. Daardoor komt ze in de mooiste landelijke tuinen van Nederland. Overal neemt Angela wel ideeën mee die ze in haar eigen tuin wil toepassen. Dat is nog wel een project in ontwikkeling: rond haar woonboerderij verschijnen nu de eerste borders en ze is dit jaar enthousiast begonnen met een moestuin. Wat Angela nog mist aan kennis compenseert ze ruim met enthousiasme voor alles wat groeit en bloeit. Haar vingers zijn nog niet groen, maar zien wel regelmatig zwart van tuinaarde.