Lotte in de leer: stelen aan gereedschap zetten
Lotte Post woont sinds 2017 op het platteland. In de serie ‘Lotte in de leer’ doet ze kennis op van professionals over allerlei klussen op het erf of in de tuin. Deze keer leert ze van de stichting Gered Gereedschap in Nijkerk hoe ze stelen op gereedschap moet zetten.
Dit heb je nodig:
- werkbank
- bankschroef
- rasp of schaaf
- schuurmachine
- priem
- kunststof hamer
- accuboor of schroevendraaier
- ringsleutel
- houtlijm
- zaagsel
- spie
De spie is een taps toelopend stukje ijzer. Deze sla je in de kop van een steel. Het gaat uitzetten, waardoor het vuistje feitelijk nooit meer loslaat van de steel.
Hier sta ik er niet goed voor. Mijn eigen lichaam zit mij in de weg tijdens het schaven. Opletten dat ik goed sta om de juiste beweging te kunnen maken.
Zo ga je te werk:
- Kijk of het uiteinde van de hark taps (conisch) loopt; zo ja, dan moet de steel ook taps toelopen.
- Maak de steel passend met een rasp of met een schaaf.
- Leg de steel op de werkbank en zorg dat je er goed voorstaat wanneer je begint met raspen of schaven. Rechtshandigen staan links van de steel, waarbij de linkerhand de steel vasthoudt en de rechterhand meer ruimte heeft om een schavende beweging te maken.
- Draai tijdens het schaven de steel met de linkerhand rond zodat alle kanten gelijkmatig worden afgeschaafd.
- Schuur bij met een schuurmachine.
- Wanneer de steel wat gebogen is, zorg dan dat de bolling aan de onderzijde komt, dus naar beneden zit.
- Zet de steel op de grond en plaatst de hark erop. Tik een paar keer goed op de grond, waardoor steel en hark in elkaar schuiven.
- Vergrendel de 2 onderdelen door middel van een schroefje.
- Zet de hark in de bankschroef en buig met een ringsleutel alles mooi recht.
Ee hark heeft een gaatje in de schacht. Steek daar de priem door en sla dan met de hamer even een gaatje in de steel. Vervolgens maak ik het af met de accuboor of schroevendraaier.
Tips
- Leg de schaaf na gebruik altijd op de zijkant om de schaafbeitel niet te beschadigen.
- Zorg altijd voor de juiste afmetingen van een spie: niet te groot, om het barsten van de houten steel te voorkomen, en niet te klein, want dan heeft de functie geen effect.
- Hetzelfde geldt voor de schroeven om een en ander te fixeren. Heb je alleen dikke schroeven, dan even voorboren.
- Kom je gereedschap tegen waar allemaal kleine gaatjes in zitten: houtworm, niet repareren maar afvoeren.
- Niet al het gereedschap valt te redden. Wanneer je een hamer koopt voor 4 euro, bestaat de kans dat er braam ontstaat, een soort kartelrandje op de hamerkop. Dat betekent het einde van een hamer. Bij een hamer van goede kwaliteit zult u geen braam ontdekken. Mocht er met zo’n goede hamer iets zijn, altijd laten repareren!
