Kuikenkunstmoeder

Deze kuikenkunstmoeder is een handig hulpmiddel bij de opfok van kuikens uit de broedmachine.

Een kloek met kuikens is prachtig in het voorjaar, maar ook zonder kip kunt u kuikens grootbrengen. De kunstmatige opfok van kuikens uit de broedmachine is heel goed mogelijk. Een kuikenkunstmoeder is daarbij een praktisch hulpmiddel.

Download hier de werkbeschrijving van de kuikenkunstmoeder

Download hier de werktekening van de kuikenkunstmoeder

De kunstmoeder

De kunstmatige opfok van kuikens staat of valt met warmte, voeding en water. Met andere woorden: de juiste huisvesting, voeding en verzorging. Het opfokken van kuikens kan op verschillende manieren, maar voor de gemiddelde kippenliefhebber is een kleine kuikenkunstmoeder voor de eerste levensweken een ideaal hulpmiddel. 

In tegenstelling tot broedmachines om eieren in uit te broeden zijn kunstmoeders meestal niet in de handel verkrijgbaar. Hierdoor zijn bij liefhebbers allerlei verschillende manieren van kunstmatige kuikenopfok aan te treffen, elk met eigen voor- en nadelen. Veel hobbykippenliefhebbers maken gebruik van warmtelampen, warmteplaten of donkerstralers. Deze laatste zijn stevige porseleinen lampen die geen licht, maar wel warmte geven. Een goede kunstmoeder die gemakkelijk in het gebruik is en meerdere malen gebruikt kan worden, kun je eenvoudig zelf maken. 

Een kuikenkunstmoeder is een kast van 120 x 60 x 40 centimeter met een afneembaar bovendeksel met daarin een of twee lampen van 100 watt ter verwarming. De lampen zijn per thermostaat of dimmer regelbaar, waardoor de juiste temperatuur gehandhaafd kan worden. Verder is de kunstmoeder voorzien van ventilatiegaten en twee schuifdeurtjes van plexiglas, waardoor u de kuikens kunt observeren. 

Kuikens in de kunstmoeder

Voordat eendagskuikens in de kunstmoeder kunnen worden opgefokt, moeten ze na uitkomst in de broedmachine eerst goed opgedroogd zijn. Gemiddeld duurt het 24 uur voordat een kuiken droog is. Voordat je uw eendagskuikens in de kuikenkunstmoeder plaatst, is het aan te raden deze een dag proef te laten draaien. Plaats de kunstmoeder in een niet te warme ruimte waar de temperatuur 10 – 18 graden bedraagt. 

De warmtebehoefte van jonge kuikens neemt af naarmate ze ouder worden. De goede temperatuur, gemeten op kuikenhoogte, voor de kuikens in de kunstmoeder is als volgt:

Vanaf week vier voldoet een temperatuur van circa 18 graden. De temperatuur in de kunstmoeder kan geregeld worden via een dimmer of een thermostaat. 

Tip: De kuikens laten snel zien of de temperatuur aangenaam is. Als ze het koud hebben kruipen ze luid en klaaglijk piepend dicht op elkaar rond de warmtebron. Hebben de diertjes het te heet, dan lopen ze voortdurend onder de lamp uit. 

Verzorging van de kuikens

Strooi als bodembedekker in de kunstmoeder een laag van vier centimeter houtmot. De eerste levensdagen leg je achter in het rechter, niet verwarmde gedeelte (dus niet onder de warmtebron) een vel papier waarop je lauwwarm drinkwater in een ondiepe schotel plaatst. Plaats het bakje met kuikenopfokvoer wat meer naar voren. Soms is het nodig om de kuikens met de hand te leren drinken. Je leert ze dit door hun snaveltjes in het drinkwater te dopen. 

Vlak voordat kuikens uit het ei komen trekken ze eerst de laatste eidooierresten in, dat als voedsel dient voor de eerste levensdagen. Eendagskuikens hebben dan ook meer behoefte aan drinkwater dan aan voedsel. Begin met voeren vanaf de tweede dag. 

Tip: Voer kuikens kuikenopfokvoer en geen kuikenzaad. Dit laatste bestaat hoofdzakelijk uit maïs en wat kleine zaden en mist de benodigde voedingsstoffen om kuikens helemaal mee op te fokken. Volg de instructies voor de opfok van de voerleverancier, zoals die meestal op de voerzak staan afgedrukt. 

Het vel papier, met daarop onder meer de mest, verwissel je de eerste week dagelijks opdat de kunstmoeder schoon blijft. Controleer de kuikens zo nu en dan op kleverige mest aan hun anus en teennagels. Verwijder aangekoekte mest tijdig door even te weken met lauwwarm water. 

Tip: Controleer de temperatuur, het voer en het water regelmatig en houd hierbij de algemene conditie en groei van de kuikens in de gaten. 

Na een week kunnen de kuikens goed op houtmot lopen en hoeft u geen papier meer te gebruiken. Vanaf de vierde tot vijfde levensweek zijn de veren van de kuikens zover uitgegroeid dat de verwarming laag kan staan. Gemiddeld hebben kuikens vanaf zes weken geen warmte meer nodig en kunnen ze zonder kunstmoeder verder worden opgefokt.

Tip: Reinig de kunstmoeder na gebruik goed met heet water met eventueel wat chloor, zodat deze hygiënisch schoon is voordat je de machine gebruikt voor een volgend koppel kuikens.