Tuintips voor november

November is de maand van korter wordende dagen en onstuimig weer. Bovendien neemt de kans op vorst toe. Doe snel nog die laatste tuinklussen. Je kunt ook nog bomen, struiken en bollen planten. Hier vind je alle tuintips voor november.

Vaste planten

• Neem wortelstekken van vaste planten als phloxen en herfstanemonen. 
• Rozen met kale wortels kunnen geplant worden.
• Geef rozen stalmest.
• Bedek vaste planten met bladeren of compost.

Bomen en boomgaard

• Oogst de laatste appels en peren.
• Bladverliezende struiken, fruitbomen en andere bomen planten. Geef nieuwe aanplantingen goed water. 
• Fraaie bomen die geschikt zijn om als solitair te worden aangeplant, kun je ook in groepjes van drie bij elkaar zetten. Ze vormen dan gezamenlijk één forse kroon. Soorten die met zijn drieën een prachtig effect geven, zijn onder meer berk, beuk en els.
• Fruitbomen kunnen het beste tussen eind november en eind december worden geplant. De kans dat ze ‘aanslaan’ is dan het grootst. Ze hebben dan nog de tijd om nieuwe wortels te vormen, voordat ze in het voorjaar uitlopen. 
• Plant jeeen jonge boom naast het terras? Zet hem niet aan de zuidkant, want dan ligt het zitje straks in de schaduw.
• Bij diverse bomen en heesters komt de sapstroom eind december al op gang, waardoor ze tussen half november en half december moeten worden gesnoeid (o.a. kastanje, berk, esdoorn en haagbeuk).

Bollen

• Zomerbollen en -knollen moeten nu worden gerooid en vorstvrij opgeslagen.
• Voorjaarsbollen kun je nu poten.
• Plant geen voorjaarsbollen meer als de grond echt bevroren en niet meer goed bewerkbaar is.
• Bij laat planten doe je er goed aan de grond te bedekken met een flinke laag bladeren of humus. Bewater de plek daarna, zodat de grond rond de bollen zal bevriezen. Hierdoor hebben ze het minst te lijden van de vorst.
• Plant grote bollen met de punt naar boven. Voor kleinere soorten is dit niet belangrijk. Die kun je gewoon in het plantgat strooien.

Moestuin

• Je kunt nog prima knoflook planten zo lang het niet vriest. 
• Een haag rond een moestuin heeft veel voordelen. Houd de zuidkant echter altijd open, zodat er voldoende zonlicht op de bedden valt.
• Niet-winterharde kruiden als basilicum kun je nu in potten naar binnen halen, om ze nog een tijdje te kunnen gebruiken. Van vaste kruiden als bieslook en munt kun je een stuk afsteken en in een pot naar binnen halen.

Overige tuinklusjes

• Wordt er vorst voorspeld? Sluit dan tijdig de buitenkraan af om bevriezing van de leidingen te voorkomen.
• Houd er bij het planten van hagen rekening mee dat ze veel vocht en zonlicht wegnemen. Gras, groenten en veel borderplanten groeien daardoor slecht naast een haag.
• Als er nachtvorst wordt verwacht, is het verstandig om de kippen ’s avonds op te hokken. Zo wordt voorkomen dat hun kam en kinlellen bevriezen.
• Poelen en vijvers moeten voor de winter worden geschoond, anders verzuurt het water en treedt er algengroei op.
• Snoei van heesters en struiken niet alleen de takken aan de buitenkant weg, maar ook uit het hart. Zo dun je de struik goed uit.
• Laat maaisel van de wilde weide niet composteren, maar haal het direct weg, zodat de bodem schraal blijft. Hoe armer de grond, hoe meer plantensoorten.
• Snel gevallen bladeren opruimen en tot bladaarde verwerken? Dat kan door met de grasmaaier met opvangbak over het gevallen blad te rijden. Stort het gehakselde blad daarna in een bladcontainer.
• Wanneer je harde, onrijpe peertjes gebruikt, blijft de bloemschikking langer mooi. Ander herfstfruit, zoals appels, mispels en kweeperen of een combinatie daarvan, zijn ook erg mooi om in een schikking te verwerken. 
• Uit een te natte composthoop lopen in de winter waardevolle mineralen weg. Dek hem daarom tegen de regen af met bladeren, stro, hooi of golfplaten. 
• Geef de ramen van de kas een goede schoonmaakbeurt, zodat de kas al het licht dat er is kan opvangen.