Maak een traditionele Sint-Maartenlampion
Tijdens Sint-Maarten (11 november) gaan kinderen met lampions langs de deuren om snoepjes te verzamelen. Tegenwoordig zijn het vaak papieren lantaarns, maar vroeger werd een kaarsje rondgedragen in een uitgeholde voederbiet. Met ons stappenplan blaas je deze oude traditie nieuw leven in.
Deinende lichtjes die van deur tot deur gaan in de al donkere, koude novemberavond, begeleid door kinderstemmen die traditionele wijsjes zingen. ‘Keuvelende’ kinderen brengen met Sint-Maarten vrolijkheid en licht als de dagen snel korter worden. En dat is best wat snoepgoed of fruit waard, waar de kinderen met hun liedjes om vragen. Waar sommige tradities in de vergetelheid raken, lijkt keuvelen met Sint-Maarten alleen maar in populariteit toe te nemen. Al verandert het feest wel wat van vorm. Het is geen bedelfeest meer van de allerarmsten, maar alle kinderen doen eraan mee. Hier en daar zijn wat brutalere liedjes te horen dan vroeger. En de traditionele uitgeholde voederbiet wordt vaak vervangen door een papieren lampion. Met ons stappenplan kun je deze laatste verandering nog even uitstellen en maak je een ouderwetse, brandveilige Sint-Maartenlampion van een voederbiet.
Dit heb je nodig:
- 1 voederbiet (vraag een plaatselijke veehouder)
- scherp groentemes
- grote pot gevuld met aarde of klei
- accuboormachine met vlinderboor
- stevig touw
- waxinelichtjes
- spijker en hamer of priem
Zo ga je te werk:
Stap 1
Snijd met een scherp groentemes de bovenkant van de biet af. Leg het kapje opzij; hier sluit je later de lantaarn mee af.
Stap 2
Hol de biet uit. Het vruchtvlees van de biet is taai, dus uithollen met een mes kan, maar is gevaarlijk. Met een vlinderboor op je accuboormachine vermaal je het vruchtvlees, waarna je het er eenvoudig uit kunt scheppen. Je werkt het veiligst als je de biet goed vastzet, bijvoorbeeld in een grote bloempot gevuld met aarde of klei. Hol de biet uit tot je een wand van ongeveer 1 Ã 2 centimeter overhoudt.
Stap 3
Snijd met een scherp mes figuren uit. Je kunt kiezen voor een gezicht, of decoreer de lantaarn rondom met kleine uitsparingen. Je kunt de figuren helemaal uitsnijden, maar door de schil hier en daar in te kerven creëer je ook mooie lichteffecten.
Stap 4
Maak aan weerszijden aan de bovenkant van de biet een gaatje. Gebruik hiervoor bijvoorbeeld een hamer en spijker of een priem, of boor een gaatje met je boormachine. Rijg er een stevig touw door, waar je de lantaarn aan kunt dragen.
Stap 5
Leg het kapje op de biet en maak een gaatje in het kapje en er recht onder een gaatje in de biet. Door ook hier een touw doorheen te rijgen, houd je de deksel op zijn plaats. Plaats een brandend waxinelichtje in de biet en je lantaarn is klaar voor gebruik.
Waarschuwing
Bieten zijn taai, waardoor ze niet makkelijk te bewerken zijn. Laat kleine kinderen alleen onder begeleiding aan de lantaarn werken en doe het snij- en boorwerk bij voorkeur zelf.
Sint-Maartenlied
Sint-Maarten, Sint-Maarten
De koeien hebben staarten
De varkens hebben oren
Daar zijn ze mee geboren.
De ossen hebben horens
De kerken hebben torens
De torens dragen klokken
De meisjes dragen rokken
De jongens hebben broeken aan
Daar komt sintemaarten aan