Carbid schieten: knallend het oude jaar uit
Carbidschieten is een lekker lawaaierige manier om het oudejaar uit te luiden. Deze traditie leeft volop in het noorden en oosten van het land. Zoals in het Achterhoekse Angerlo, waar het al dik 35 jaar is het vaste prik is voor Henk Wissink en zijn kameraden. Kijk hoe zij het aanpakken en volg het stappenplan voor als je het zelf wilt proberen.
Carbid is het hele jaar te koop, maar er mag slechts af en toe mee geschoten worden. Net als bij gewoon vuurwerk is dit alleen toegestaan tussen 31 december 18.00 uur en 1 januari 2.00 uur. Bovendien moet je in veel gemeentes een vergunning hebben.
Omdat carbidschieten populair is, is er gemakkelijk aan carbid te komen. In het noorden en oosten van het land verkopen vuurwerkhandelaren meestal ook carbid.
Oudejaarsdag vinden er op verschillende plaatsen carbid-evenementen plaats. Daarbij wordt geschoten met tientallen melkbussen of carbidkanonnen. In Nijkerkerveen, www.carbidteam.nl, in de Zaanstreek, www.carbidteamzaanstreek.webnode.com en in Harreveld, www.facebook.com/carbidschietfeest.harreveld.
Carbidschieten in 7 stappen
- Gebruik een goede melkbus. Controleer of de bodem, de zijwand en de lasnaden niet verroest of verzwakt zijn.
- Boor een gaatje van enkele millimeters midden in de bodem.
- Kies een plaats waar voldoende vrije ruimte is (de bal kan wel 50 meter wegschieten). Graaf de melkbus een klein stukje in. Of las de melkbus vast op een rek.
- Leg het klompje carbid in een oud conservenblik. Per schot is een brokje van zo’n 50 gram nodig. Een beetje water erbij en er beginnen zich meteen gassen te vormen. Ongeveer 50 tot 75 ml water is voldoende voor een flink schot.
- Leg het blikje in een melkbus die vervolgens wordt afgesloten met een bal. “Vroeger deden we dat nog wel eens met de deksel van de melkbus, maar dat mag tegenwoordig niet meer. Met een bal schieten is veiliger.” Zet gehoorbeschermers op en ontsteek de fakkel. Kijk of er niets en niemand in het schootsveld staan en waarschuw de omstanders.
- Na zo’n 30 seconden is er voldoende acetyleengas ontstaan. Houd de fakkel aan de achterkant bij het gaatje in de bodem en… boem!, de hele boel knalt. “Als je schiet, voel je je weer een kind. Dat is prachtig”, vertelt Henk Wissink met een grote glimlach op zijn gezicht.
- Haal de bal terug uit het veld. Voeg nieuw carbid toe of als er nog wat in zit, klop dan het gruis eraf en doe het opnieuw in het blik voor het volgende schot. Voeg opnieuw water toe. Viel de kracht van het eerste schot wat tegen? Giet dan deze keer iets meer water in het blik.
Klein beginnen
Wil je carbidschieten, maar kun je geen melkbus vinden? Begin dan eens met een (verf)blik. Zoek een leeg blik en boor een klein gaatje in de bodem. Zoek een goed passende bal. Zet het busje vast, bijvoorbeeld tussen de buitendeur, en doe er een heel klein brokje carbid en een paar druppels water in. Druk de bal vast, houd een lucifer bij het gaatje… en knal! Kies ook voor deze kleinschalige activiteit een veilige plaats en draag gehoorbeschermers.
Angela schrijft de tuinverhalen voor Landleven. Daardoor komt ze in de mooiste landelijke tuinen van Nederland. Overal neemt Angela wel ideeën mee die ze in haar eigen tuin wil toepassen. Dat is nog wel een project in ontwikkeling: rond haar woonboerderij verschijnen nu de eerste borders en ze is dit jaar enthousiast begonnen met een moestuin. Wat Angela nog mist aan kennis compenseert ze ruim met enthousiasme voor alles wat groeit en bloeit. Haar vingers zijn nog niet groen, maar zien wel regelmatig zwart van tuinaarde.