Eierbal recept: zo maak je de perfecte eierbal

Het recept voor eierbal (‘aaierbal’) is wereldberoemd in Groningen. Het hardgekookte ei in ragoutdeeg is van oorsprong een lekkernij uit de snackbar, maar je kunt zelf ook heerlijke eierballen maken. Probeer dit familierecept van Elsemarijke en haar dochter Sanne eens uit!

Wat is een eierbal?

De basis-eierbal is een hardgekookt ei met een dun laagje pittig gekruide vegetarische ragout eromheen. Door de eierbal twee keer te paneren en daarna kort te frituren krijgt hij een lekker knapperig korstje en dus een crunchy bite. Elsemarijke legt uit hoe bekend de snack is in Groningen. “Iedereen weet wat een eierbal is.” Het recept gaat bij haar in de familie van moeder op dochter. “Als er veel eieren waren zette mijn moeder een pan op het vuur om zelfgemaakte eierballen te frituren.”

Verschillende smaken eierbal

In veel snackbars kun je kiezen tussen een gewone eierbal en een met kerriesmaak. Iedere kok heeft zo zijn favoriete kruiden in de ragout: sommige koks gebruiken tijm, andere leggen de nadruk op munt en peper. In dit recept voor eierbal wordt kippenragout gebruikt. “Dat is wat neutraler van smaak, en daardoor ook geschikt voor kinderen.” Elsemarijke maakt een dag van tevoren een fijne kippenragout. Als de ragout een nacht heeft gestaan zijn de kruiden er goed in getrokken en zit er meer smaak aan. Daarnaast is de koude ragout wat steviger en daardoor beter te verwerken. De ragout moet immers aan het ei blijven kleven.

Dit heb je nodig voor eierballen:

Voor 15 eierballen

• 15 eieren (voor de eierballen)
• 450 g kippenvlees
• 1 l water (voor de kippenbouillon)
• 150 g boter
• 250 g bloem
• zout, peper, 6 g kerriepoeder
• 3 à 4 eieren (voor het paneren)
• 1½ pakje paneermeel

Eierbal recept:

Dag 1

• Kook de eieren in zo’n zes minuten nét hard, zodat ze tijdens het frituren niet te hard worden.
• Maak de bouillon: zet het kippenvlees met het water op en laat het twee uur zachtjes sudderen. Verwijder de botjes uit het vlees en snijd het vlees in kleine stukjes.
• Maak vervolgens de ragout. Smelt de boter en voeg de bloem toe. Laat al roerend de bloem licht garen en maak er een roux van.
• Schenk de bouillon door een vergiet beetje bij beetje bij de roux en roer de roux steeds weer glad.
• Blijf bouillon toevoegen tot deze helemaal is opgenomen en er een gladde, stevig-soepele massa is ontstaan.
• Haal de pan van het vuur en voeg kerrie, zout en flink peper naar smaak toe. Wie van pittig houdt kan er een beetje cayennepeper door doen. Roer het kleingesneden kippenvlees erdoor. Zet de eieren en de ragout een nacht in de koelkast.

Dag 2

• Pel de gekookte eieren. Kluts de rauwe eieren en zet ze samen met het paneermeel klaar op het aanrecht. Roer de koude ragout nog even door.
• Gebruik een ijsschep om voor iedere eierbal evenveel ragout te gebruiken, zodat de eierballen allemaal hetzelfde formaat krijgen en de ragout mooi verdeeld om het ei komt.
• Was je handen grondig. Doe de ragout in de ene handpalm en druk er met de andere hand het ei in, zodat de ragout er omheen komt.
• Rol de ballen voorzichtig om de ragout te verdelen. Maak er mooie gesloten ballen van waar de ragout gelijkmatig omheen zit. Werk zorgvuldig.
• Wentel de ballen door het paneermeel. Doe ze nog een keer door de geklutste eieren.
• Rol de eierballen tot slot nogmaals door het paneermeel.
• Je hebt nu mooie, ronde eierballen, waar een dubbel laagje paneermeel omheen zit.
• Frituur de ballen ongeveer vier minuten op 175-180 graden in schone olie tot ze goudbruin zijn. De eierballen hoeven alleen maar warm gemaakt te worden, want zowel het ei als de ragout zijn al gaar.

De perfecte eierbal

Een goede eierbal is goudkleurig en heeft een dunne laag ragout en een krokant jasje. De eierbal is pas echt gelukt als hij niet uit elkaar valt tijdens het frituren. Als je er een hap in neemt, mag het ei ook niet uit de ragout schieten; de perfecte eierbal blijft compact en het ei moet goudgeel zijn. De ragout en het ei horen met elkaar in je mond samen te smelten. Omdat de eierbal machtig is, kunt je in het recept ook een half ei of een krielei gebruiken.

Opvallende feitjes

• Waar het recept voor eierbal precies vandaan komt, weet niemand. Het zou kunnen dat de eierbal is overgewaaid uit Schotland, waar de Scotch egg al in 1738 naar vrijwel identiek recept gemaakt werd. Ook in Indonesië zijn van oudsher recepten van door kruidige ragout omhulde gekookte eieren bekend.
• Wist je dat de eierbal is opgenomen op de nationale lijst van Immaterieel Cultureel Erfgoed?  
• De eierbal stamt uit de jaren vijftig, maar wie precies de bedenker is van de eigenwijze Groningse snack is niet bekend. Vaak valt de naam van de familie Sloots van Sloots automatiek in de Oude Kijk in ’t Jatstraat in de stad Groningen als grondlegger van de eierbal.